لینوکس – برگه 2

کارهایی که باید بعد از نصب اوبونتو ۱۰.۰۴ انجام دهید (۲) – مدیریت مخازن و بسته‌ها

کاوشگر: اگر همراه ما در کاوشگر نسخه‌ی ۱۰.۰۴ اوبونتو را نصب کرده باشید، حالا وقت آن است که با جزئیات و بخش‌های مهم این سیستم‌عامل آشنا شوید. قبل از شروع باید با چند مفهوم آشنا شوید:

پکیج‌ها در لینوکس:

پکیج‌ها یا بسته‌ها، بسته‌های نرم‌افزاری‌ هستند که در قالب یک فایل آرشیو برای نصب بر روی توزیع‌های مختلف استفاده می‌شوند. بسته به اینکه از چه توزیعی استفاده می‌کنید نوع این پکیج‌ها متفاوت است. اوبونتو از پکیج‌هایی با فرمت deb‌ استفاده می‌کند.

مخازن در لینوکس:

مخازن یا همان repository ها منابعی عظیم از نرم‌افزار‌های مورد نیاز شما در لینوکس هستند. بسته به اینکه از چه توزیع لینوکسی استفاده می‌کنید، باید از مخازن همان توزیع یا توزیع‌های هم خانواده‌ی آن، نرم‌افزارهای مورد نیاز خود را بیابید و استفاده کنید.

استفاده از مخازن چند مزیت دارد:
۱- همیشه از تغییرات و آخرین نسخه‌ی پکیج‌هایی که نصب کرده‌اید با خبر هستید.
۲- همیشه قادر خواهید بود از میان دسته‌های عظیم نرم‌افزاری که جمع‌آوری شده است، پکیج مناسب خود را یافته و نصب کنید.
۳- از صحت پکیج‌هایی که دریافت می‌کنید اطمینان خواهید داشت. چون یک بسته تا از لحاظ امنیت بررسی نشود در این مخازن قرار نمی‌گیرد.
فکر می‌کنم سوال خیلی از کسانی که در مهاجرت از ویندوز به لینوکس نگران آرشیو نرم‌افزارهای مورد نیازشان بودند، برطرف شده باشد. در لینوکس شما مجبور نیستید روی سیستم خودتان آرشیوی از نرم‌افزارهایی که استفاده می‌کنید داشته باشید. چون هر چیزی که لازم داشته باشید در این مخازن وجود دارد و اکثرا حتی برای پیدا کردن بسته‌ی مورد نظر خود نیازی به جستجو در گوگل هم نخواهید داشت.
مدیریت مخازن در اوبونتو:
برای مدیریت مخازن در اوبونتو باید از منوی اصلی به مسیر System ⟶ Administration ⟶ Software Sources بروید. بعد از انتشار هر نسخه‌ی اوبونتو ممکن است سرور اصلی که بر روی آن‌ مخازن قرار دارد، کند شود. برای اینکه منبع دانلود بسته‌های نرم‌افزاری را تغییر دهید بعد از باز کردن Software Sources از لیست باز شونده بخش Download from گزینه‌ی Server for Iran, Islamic Republic of را انتخاب کنید. اگر گزینه‌ی Other را انتخاب کنید، پنجره‌ای باز می‌شود که از طریق آن می‌توانید سرور جایگزین را مشخص کنید. اگر هم خواستید می‌توانید با کلیک بر گزینه‌ی Select Best Server اجازه دهید بهترین و پرسرعت‌ترین سرور موجود برای شما انتخاب شود.

Ubuntu Software Sources

همچنین با انتخاب گزینه‌ی Cdrom with ubuntu lucid lynix 10.04 می‌توانید از CD یا DVD که با آن اوبونتو را نصب کرده‌اید به عنوان مخزن استفاده کنید.
ادامه خواندن “کارهایی که باید بعد از نصب اوبونتو ۱۰.۰۴ انجام دهید (۲) – مدیریت مخازن و بسته‌ها”

۵ خرداد ۱۳۸۹

نسخه‌ی نهایی فدورا ۱۳ منتشر شد

کاوشگر: بعد از یک هفته تاخیر بالاخره نسخه‌ی ۱۳ فدورا، منتشر شد. فدورا یکی از توزیع‌های محبوب لینوکس است که بر اساس آمار بازدیدکنندگان سایت DistroWatch سومین توزیع محبوب لینوکس بعد از اوبونتو و لینوکس مینت به حساب می‌آید.

برای اینکه متوجه شوید فدورا چیست بخشی از توضیحات ویکیپدیای انگلیسی را در اینجا می‌‏آورم:

فدورا توزیعی از گنو/لینوکس مبتنی بر RPM است که توسط اعضای پروژه فدورا توسعه داده می‌شود. این پروژه توسط شرکت ردهت حمایت و پشتیبانی می‌شود. ماموریت پروژه‌ی فدورا این است که تا در کنار استفاده از بسته‌های نرم‌افزاری آزاد و متن باز، همیشه آخرین تکنولوژی روز را نیز در اختیار کاربران خود قرار دهد.

و یک تاریخچه‌ی کوتاه هم از توضیحات ویکیپدیای فارسی را در اینجا می‌‏آورم:

این پروژه در سال ۲۰۰۳ زمانی که پروژه لینوکس ردهت پایان یافت، شروع شد. ردهت پیشنهاد داد که تمام کاربران لینوکس ردهت، لینوکس حرفه‌ای این شرکت را به عنوان جایگزین به‌کار بگیرند؛ چون نسخه قبلی دیگر حمایت نمی‌شد. درعین‌حال پروژه فدورا هم برای ایجاد سیستم عاملی کاملاً رایگان برای همگان آغاز شد که نتایج فعالیت کاربران این سیستم عامل در لینوکس حرفه‌ای ردهت نیز به‌کار برده می‌شود. به هم دلیل کاربران لینوکس فدورا در واقع آزمایش‌کنندگان لینوکس حرفه‌ای ردهت هستند. عرضه لینوکس فدورا باعث استقبال ناشران تجاری لینوکس از این روش گسترش شد، یعنی عرضه یک نسخه عمومی نزدیک به نسخه تجاری که نسخه عمومی به عنوان محیط آزمایشی نسخه تجاری باشد.

خب بعد از این توضیح کوتاه در مورد توزیع فدورا، نوبت به بررسی امکانات و ویژگی‌های جدید فدورا ۱۳ می‏رسد.

تعدادی از تغییرات اساسی در فدورا ۱۳:

نصب اتوماتیک درایور پرینتر
نصب اتوماتیک بسته‌های زبان
یکپارچه شدن PackageKit با همه‌ی بخش‌های سیستم
پشتیبانی آزمایشی از حالت 3D برای کارت گرافیک‌های Nvidia
اضافه کردن مدیریت NetworkManager از طریق خط فرمان
جایگزین شدن Shotwell به جای Gthumb و F-Spot برای مدیریت و مشاهده‌ی تصاویر
استفاده از کلاینت Pino microblogging برای کار کردن و مدیریت اکانت‌های توییتر و Identi.ca
Déjà Dup به عنوان ابزار ساده‌ی تهیه بک‌آپ از سیستم
پشتیبانی نرم‌افزار پخش موسیقی Rhythmbox از iPod touch و iPhone برای مدیریت موسیقی

چند تغییر دیگر هم برای کاربران دسکتاپ هست که از اینجا می‌توانید لیست کامل آن را ببینید.

ادامه خواندن “نسخه‌ی نهایی فدورا ۱۳ منتشر شد”

۲۷ اردیبهشت ۱۳۸۹

کارهایی که باید بعد از نصب اوبونتو ۱۰.۰۴ انجام دهید (۱) – نصب فونت فارسی

کاوشگر: در نوشته‌ی قبل نحوه‌ی نصب اوبونتو ۱۰.۰۴ را یاد گرفتیم. از جمله اولین مواردی که شما در کار کردن با لینوکس با آن برخورد خواهید کرد، استفاده از فونت‌هایی است که قبلا در ویندوز استفاده می‌کردید. در این نوشته قصد داریم نحوه‌ی نصب فونت‌های مورد نیاز در لینوکس رو با یکدیگر بررسی کنیم.

قبل از هر کاری باید محل اصلی قرار گرفتن فونت‌ها را در لینوکس بدانیم:

/usr/share/fonts/

در صورتی که فونت‌ها را در این پوشه قرار دهید برای همه‌ی کاربران قابل دسترس خواهد بود. برای کپی کردن فونت‌ها درون این پوشه باید دسترسی کاربر root را داشته باشیم. برای این کار ترمینال را مسیر Applications ⟶ Accessories ⟶ Terminal باز کرده و دستور زیر را درون آن وارد کنید:

sudo nautilus /usr/share/fonts/

بعد از وارد کردن کلمه‌ی عبور خود شما وارد پوشه‌ی فونت‌ها می‌شوید. البته با دسترسی کاربر root. سپس از طریق همین پنجره‌ی باز شده به محل فونت‌های مورد نظر خود در ویندوز رفته و فونت‌هایی که مایل هستید را کپی کنید و دوباره به پوشه‌ی فونت‌های لینوکس برگردید. (دقت کنید که فقط اجازه دارید فونت‌های با فرمت ttf را کپی کنید.) یک پوشه با نام دلخواه مثلا myfonts بسازید و فونت‌ها را درون آن قرار دهید. در اینجا برای مثال فایل‌های tahoma.ttf و tahomabd.ttf را کپی کنید.

ادامه خواندن “کارهایی که باید بعد از نصب اوبونتو ۱۰.۰۴ انجام دهید (۱) – نصب فونت فارسی”

۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۹

راهنمای نصب فلش پلیر بر روی اوبونتو ۱۰.۰۴ نسخه‌ی ۶۴ بیتی

کاوشگر: در نوشته‌ی قبلی روش نصب اوبونتو ۱۰.۰۴ نسخه‌ی ۶۴ بیتی رو به صورت تصویری مشاهده کردید. یکی از مواردی که حتما در حین وبگردی با آن برخورد می‌کنید نیاز به نصب فلش پلیر برای نمایش بخش‌های فلش صفحات وب است. به دلیل اینکه شما از نسخه‌ی ۶۴ بیتی اوبونتو استفاده می‌کنید، بهتر است فلش پلیر متناسب با نسخه‌ی ۶۴ بیتی را نصب کنید. زیرا نصب نسخه‌ی ۳۲ بیتی فلش پلیر ممکن است در هنگام اجرای فایل‌های فلشی که همراه با صدا هستند مشکلاتی ایجاد کند.

نسخه‌ی ۶۴ بیتی فلش پلیر برای لینوکس در بخش آزمایشگاه‌های ادوبی موجود است. از آنجا که ادوبی به تازگی کاربران ایرانی را از دانلود نرم‌افزارهای خود محروم کرده است، ممکن است در دریافت آن دچار مشکل شوید. به همین دلیل این فایل رو برای راحتی دریافت در همین‌جا قرار می‌دهم.

فرآیند نصب فلش پلیر کمی پیچیده است. برای همین به جای توضیحات خسته کننده اسکریپتی آماده کرده‌ام که به صورت اتوماتیک فلش پلیر را نصب می‌کند. دقت کنید که بعد از دریافت این اسکریپت کافی است که آن را از طریق محیط گرافیکی (مانند تصویر زیر) یا از طریق خط فرمان اجرا کنید. این اسکریپت را از اینجا دریافت کنید.

دقت کنید که در حین عملیات نصب حتما باید به اینترنت متصل باشید.

ادامه خواندن “راهنمای نصب فلش پلیر بر روی اوبونتو ۱۰.۰۴ نسخه‌ی ۶۴ بیتی”

۱۲ اردیبهشت ۱۳۸۹

راهنمای کامل و تصویری نصب اوبونتو ۱۰.۰۴

کاوشگر: با انتشار نسخه‌ی نهایی اوبونتو تصمیم گرفتم که یک سری مطلب در مورد این سیستم‌عامل محبوب در کاوشگر بنویسم. فرض این نوشته‌ها بر این است که شما تازه می‌خواهید با دنیای لینوکس و نرم‌افزارهای متن‌باز آشنا شوید. پس با کاوشگر در این سلسله نوشته‌ها همراه باشید.

برای شروع من از اوبونتو ۱۰.۴ استفاده می‌کنم. در طی سری مطالبی که قرار است با لینوکس آشنا شویم، با هم توزیع اوبونتو را نصب می‌کنیم و به تنظیم و پیکربندی آن می‌پردازیم.

قبل از شروع لازم است که شما نسخه‌ی مربوط را از سایت اوبونتو دریافت کنید. پس از مراجعه به صفحه‌ی دانلود دقت کنید که قبل از شروع به دریافت، تنظیمات پیشرفته را انجام دهید. در اینجا علاوه بر انتخاب یک سرور برای دریافت مشخص کنید که نسخه‌ی ۳۲ بیتی یا ۶۴ بیتی را نیاز دارید. پیشنهاد می‌کنم که اگر سیستمی با پردازشگر ۲ هسته‌ای یا بیشتر دارید، حتما نسخه‌ی ۶۴ بیتی را دانلود کنید.

بعد از دانلود این فایل که حدود ۷۰۰ مگابایت است، شما یک فایل ISO دردست خواهید داشت که باید آن‌را با یکی از نرم‌افزار‌های رایت CD یا DVD بر روی CD کپی کنید. شاید راحت‌ترین راه نصب اوبونتو، نصب بر روی نرم‌افزار‌های شبیه‌سازی مثل Vmware یا VirtualBox باشد، ولی در اینجا ما آن را به صورت مستقیم بر روی سیستم خود نصب می‌کنیم. بعد از رایت بر روی CD سیستم خود را ریست کنید و آن را با CD بوت کنید.
به دلیل اینکه این CD‌ قابلیت راه‌اندازی اوبونتو به صورت Live را دارد، پس از اینکه سیستم خود را با این CD‌ بوت کردید، بعد از چند دقیقه وارد محیط سیستم‌عامل اوبونتو می‌شوید. اگر دوست دارید می‌توانید گشتی در محیط آن بزنید و آن را امتحان کنید.

ادامه خواندن “راهنمای کامل و تصویری نصب اوبونتو ۱۰.۰۴”

۱۷ بهمن ۱۳۸۸

نحوه‌ی تغییر پوسته‌ی notification daemon در گنوم

کاوشگر: یکی از تغییراتی که در فدورا ۱۲ نظرم رو جلب کرد، همین بخش notification daemon بود. اگر از کاربران فدورا باشید حتما به یاد دارید که حداقل تا نسخه‌ی قبلی محل ظاهر شدن هشدارها در پایین سمت راست صفحه نمایش بود. در فدورا ۱۲ علاوه بر تغییر محل ظاهر شدن، theme (تِم [بخوانید: پوسته]) این بخش نیز تغییر کرده است. به شخصه از این تغییر رنگ که با اکثر پوسته‌های گتوم هم ناهمگون است، خوشم نیامد. از آنجا که هیچ کاری در لینوکس نشد ندارد، متوجه شدم که به راحتی می‌توان این بخش را سفارشی کرد.

خب برای تنظیم کردن notification daemon شما نیاز دارید که از ویرایشگر تنظیمات گنوم یا gconf-editor استفاده کنید. اگر این بسته بر روی دستگاه شما نصب نیست می‌توانید به دستور زیر آن را نصب کنید:

# yum install gconf-editor

پس از نصب این بسته از متوی Applications > System Tools > Configuration Editor می‌توانید آن را اجرا کنید. همچنین از طریق خط فرمان با اجرای دستور زیر نیز می‌توانید به آن دسترسی پیدا کنید.

$ gconf-editor

بعد از اجرای gconf-editor از ساختار درختی سمت چپ مسیر apps > notification-daemon رو پیدا کنید. در اینجا شما به تنظیمات هشدارها دسترسی دارید. خب فکر می‌کنم همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، تنظیمات واضح باشه و نیاز به توضیح اضافه نداشته باشه.
ادامه خواندن “نحوه‌ی تغییر پوسته‌ی notification daemon در گنوم”

۱۶ بهمن ۱۳۸۸

فعال/غیر فعال کردن نمایش آیکن‌های دسکتاپ در گنوم

همیشه از شلوغی و بهم ریختگی دسکتاپم بدم می‌اومده و دنبال راهی برای تر و تمیز نگه داشتنش بودم. بگذریم که در اکثر مواقع متوسل به ساختن یه فولدر جدید روی دسکتاپ و انتقال فایل‌ها به داخلش می‌شم! 😀
بالاخره با مصیبت تمام تونستم DVD آخرین نسخه‌ی فدورا ۱۲ رو دانلود و نصبش کنم. یه سری تغییر اساسی کرده که اینجا جای توضیح دادن در موردش نیست. اولین کاری که تصمیم گرفتم انجام بدم این بود که از شر آیکن Computer و Home و Trash از روی دسکتاپ خلاص شم. چون واقعا برام بدون استفاده هستند. خب طبق معمول دست به سرچ شدم و به نتایج خوبی هم رسیدم که اینجا براتون می‌گم.

کافیه که از این دستورات رو در محیط شلی که ازش استفاده می‌کنین وارد کنید.در همه‌ی حالت‌ها در آخر دستور از صفر برای غیرفعال کردن و از یک برای فعال کردن استفاده کنید.

برای غیرفعال کردن دسکتاپ

# gconftool-2 –set /apps/nautilus/preferences/show_desktop –type bool 0

برای عدم نمایش آیکن Computer

# gconftool-2 –set /apps/nautilus/desktop/computer_icon_visible –type bool 0

برای عدم نمایش آیکن Home

# gconftool-2 –set /apps/nautilus/desktop/home_icon_visible –type bool 0

برای عدم نمایش آیکن Trash

# gconftool-2 –set /apps/nautilus/desktop/trash_icon_visible –type bool 0

برای عدم نمایش Volume هایی که Mount می‌شن

# gconftool-2 –set /apps/nautilus/desktop/volumes_visible –type bool 0

ادامه خواندن “فعال/غیر فعال کردن نمایش آیکن‌های دسکتاپ در گنوم”

۱۲ شهریور ۱۳۸۸

راهنمای نصب مرورگر گوگل کروم برای فدورا ۱۱

اگه یادتون باشه در نوشته های قبلی گفتم که بالاخره گوگل نسخه ۶۴ بیتی مرورگرش برای لینوکس رو منتشر کرد. با این که اصلا میونه ی خوبی با این آقای کروم در ویندوز و کرومیوم در لینوکس ندارم، ولی همونطور که وعده داده بودم الان می خوام نحوه نصبش رو براتون توضیح بدم.

یه روش برای نصب اینه که مستقیم از سایت خود گوگل کد برنامه رو دانلود و کامپایل کنید. این روش رو به ۲ دلیل بهتون پیشنهاد نمی کنم. اولا اینکه به محض ورود به صفحه دریافت، با پیغام زیبای “شرمنده! کشور شما رو به رسمیت نمی شناسیم!!!” مواجه می شید. البته این رو هم بگم که به مدد سیستم پیشرفته ای که راه اندازی کرده! الان یه بچه ۲ ساله هم به راحتی از رد میشه! بگذریم. دلیل دوم هم اینکه ممکنه کامپایل کردن کد برای بعضی ها سخت یا عذاب آور باشه!

ادامه خواندن “راهنمای نصب مرورگر گوگل کروم برای فدورا ۱۱”

۷ شهریور ۱۳۸۸

نسخه ۶۴ بیتی مرورگر گوگل کروم، اول برای لینوکس!

هفته گذشته تیم توسعه نرم افزاری مرورگر گوگل کروم اعلام کرد اولین نسخه ۶۴ بیتی از این مرورگر برای سیستم عامل لینوکس را آماده کرده است. تا پیش از این کاربران سیستم های ۶۴ بیتی لینوکس برای استفاده از این مرورگر مجبور بودن از نسخه های ۳۲ بیتی موجود استفاده کنند.

با Google Chrome آشنا شوید:

گوگل کروم یک مرورگر اینترنتی است که در تاریخ ۲ سپتامبر ۲۰۰۸ ( ۱۲ شهریور ۱۳۸۷) توسط شرکت گوگل بر پایه پروژه ی متن باز Chromium عرضه شد. در ابتدا نسخه آزمایشی آن برای کاربران نرم افزار سیستم عامل ویندوز در یک صد کشور جهان عرضه شد ولی گوگل بعد از آن به توزیع این مرورگر برای سیستم عامل های مک و لینوکس پرداخت.

کرومیوم نسبت به فایرفاکس بسیار سریعتر بالا می آید (من که باورم نمی شد تا با چشم خودم ندیدم! 😯 ) و سرعت بارگذاری صفحه ها هم در آن بهتر است.

برای فعال سازی Flash Player در کرومیوم ابتدا plugin آن را در پوشه ی کرومیوم کپی کنید:

[sourcecode lang=”bash”]
$ su –
# cp /usr/lib/flash-plugin/libflashplayer.so /usr/lib64/chromium-browser/plugins
[/sourcecode]

سپس کروم را با دستور زیر اجرا کنید:

[sourcecode lang=”bash”]
$ chromium-browser –enable-plugins
[/sourcecode]

به نظر می رسد با تلاشی که گوگل روی توسعه مرورگر خود انجام می دهد به زودی شاهد مهاجرت از فایرفاکس به کروم باشیم. 😀

نسخه ناپایدار برای سیستم های ۶۴ بیتی مبتتی بر دبیان را از اینجا دریافت کنید. به زودی نحوه نصب گوگل کرومیوم ۶۴ بیتی در فدورا را آموزش خواهم داد.

۱۵ مرداد ۱۳۸۸

با goosh از طریق خط فرمان ازگوگل استفاده کنید!

چند روز پیش بود داشتم توی واکوپا گشتی می زدم که با یه ابزار آنلاین خیلی جالب آشنا شدم. البته جالب برای لینوکس کارا و تازه اونم از نوع خوره کامند! اسم این ابزار goosh هست که از ترکیب دو کلمه google و shell ساخته شده! .این ابزار یک ترمینال شبیه محیط ترمینال گنوم براتون فراهم می کنه که توسط اون می تونید از بسیاری از خدمات گوگل استفاده کنید. به گفته نویسنده این برنامه Stefan Grothkopp این یک نسخه رسمی ارائه شده توسط گوگل نیست .
مثلا می تونید برای دسترسی به Gmail تون خیلی سریع تنها با تایپ دستور login و بعد از اون gmail خیلی سریع به میلتون دسترسی داشته باشین.
اگه می خواین لیست همه دستورات مجاز را ببیند، help رو تایپ کنید و Enter رو بزنید! دستور ls هم تقریبا همین کار رو انجام میده. جالبه نه؟!

در ادامه می خوام چند تا از دستورهای جالبش رو معرفی کنم:

ادامه خواندن “با goosh از طریق خط فرمان ازگوگل استفاده کنید!”